Geschiedenis Stichting Haci Bayram
Maak kennis met de geschiedenis van de stichting. Lees hoe de stichting in al die jaren is uitgegroeid tot het grootste moskee in Alkmaar. En niet alleen de stichting heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld. Ook de wensen van onze leden hebben zich grote veranderingen voorgedaan.
2018 Entree Haci Bayram helemaal in stijl
Bij binnenkomst in Haci Bayram is het onmiddellijk duidelijk dat de entree een ware metamorfose heeft ondergaan.
“In slechts 8 maande hebben we een complete verbouwing gerealiseerd. In deze 8 maanden konden wij onze bezoekers blijven ontvangen.
De vrijwilligers hebben extra moeten afzien maar hebben zich er geweldig doorheen geslagen. Er is uiteraard geprobeerd om de bezoekers er zo weinig mogelijk hinder van te laten ondervinden en wij denken dat dit zeer goed gelukt is. Toen de entree klaar was ontstond het gevoel van trots. Een stichting dat voor iedereen toegankelijk is en waar de bezoekers in onze entree zich direct thuis zullen voelen. Als we de reacties van onze bezoekers nog even de revue laten passeren, zijn de opmerkingen ‘fantastisch’.
In 1998 werd voor het laatst de entree aangepast en nu twintig jaar later een complete metamorfose. “Voor de verbouwing heeft onze voorzitter een architect in de arm genomen en kunnen we stellen dat elke centimeter is vernieuwd. Voor de komende jaren zijn we helemaal klaar.”
De vrijwilligers van de stichting zijn enorm trots op de vernieuwde entree.
1998 De Stichting is op 11 januari 1998 verhuisd naar Meester P.J. Troelstrakade 42, 1814 TB Alkmaar(het pand is in 1997 gekocht).
Met ingang van het nieuwe jaar is de stichting niet meer te vinden aan de Stalpaerstraat maar een paar honderd meter verderop aan Mr. P.J. Troelstrakade. Al sinds het najaar is er met man en macht gewerkt om het pand aan de Mr. P.J. Troelstrakade startklaar te krijgen.
In de kerstvakantie is er doorgewerkt door de aannemers en ook leden van de stichting hebben geholpen. Het feit dat de stichting verhuist, heeft een zeer goede reden; de stichting is in de loop van de afgelopen 10 jaar zo explosief gegroeid dat er simpelweg geen ruimte meer was in het gebouw aan de Stalpaerstraat.
1989 De Stichting is verhuisd naar Stalpaertstraat 5, 1813 CG Alkmaar. Het gebouw werd omgebouwd tot een moskee en het werd feestelijk op 9 maart 1989 geopend.
1988 De stichting is verbonden bij ISN-Nederland.
1981 De stichting is officieel erkend als Turkse Moskee met de naam Hacı Bayram Moskee.
(De stichting is genoemd naar de geleerde Hacı Bayram-ı Veli)
1980 De stichting heeft een naamswijziging: Turks Islamitisch Cultureel Centrum Alkmaar.
1978 De stichting wordt opgericht, onder de naam Islamitisch Cultureel Centrum Alkmaar (Geestersingel 26, 1815BA Alkmaar)
Gestersingel was een cultureel centrum voor verschillende doelgroepen. De leden van Islamitisch Cultureel Centrum Alkmaar kwamen vaak hier bij elkaar tijdens de religieuze feestdagen en voor het vrijdaggebed. In de loop der tijd werden de dagelijkse gebeden uitgevoerd en er begon de behoefte voor een echte moskee.
1964 Ontmoetingen “Geestersingel”
In 1964 arriveerden de eerste Turkse arbeidsmigranten in Alkmaar. De Turkse arbeiders kwamen naar Nederland via speciale wervingscontracten. Deze waren gebaseerd op het verdrag dat Nederland in 1964 met Turkije sloot. De Turkse arbeidsbureaus wierven arbeiders en per vliegtuig kwamen zij op Schiphol aan.
Eind juli 1964 traden er vijf Turken in dienst van de Metaalwarenfabriek Hulskamp. Zij waren door de directie van Hulskamp van Schiphol gehaald. In 1969 telde Alkmaar honderd Turkse arbeidsmigranten. Tachtig van hen (allen werknemers van Hulskamp) waren sinds 1966 ondergebracht in pension Atlantic aan de Breelaan te Bergen. De Turkse arbeidsmigranten brachten een niet-westerse cultuur en een andere religie mee. De behoefte aan een eigen gebedsruimte en een ontmoetingsruimte voor de viering van het Suikerfeest aan het einde van de Ramadan was groot. Voor het moment bood de gemeente een zaaltje aan in het Hof van Sonoy aan de Gedempte Nieuwesloot. Later kreeg de gemeenschap een gebedsruimte aangeboden in het pand van de Peregrinusstichting aan de Geestersingel.
Net als bij andere migranten bestond de Turkse immigratie voornamelijk uit arbeidsmigranten. In 1964 sloot Nederland met Turkije een wervingsovereenkomst en werd in Ankara het Nederlands Wervingsbureau opgericht. Vanaf 1974 werden er in Nederland geen arbeidsvergunningen meer aan arbeidsmigranten gegeven. Na deze datum begon de gezinsherenigingen.
Het merendeel van de Turken trok naar die gebieden waar de grootste vraag was naar arbeid.
Hierdoor is het nog steeds zo dat de meeste Turken woonachtig zijn in die gebieden waar in de jaren ’60 en ’70 arbeidsintensieve industrie geconcentreerd was, namelijk: Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en de steden in Twente en Midden-Brabant.
De eerste generatie heeft een moeilijke lot. Ze kwamen met het idee om geld te verdienen en weer terug te gaan. Maar op het moment dat ze naar Turkije konden gaan, werden ze geconfronteerd met het feit dat ze zich daar ook niet meer thuis voelen als veertig jaar geleden. Zij hebben hun leven uitgesteld in de hoop op een beter leven in Turkije. Dat leven is echter voor velen niet gekomen. Ze zijn vervreemd van hun eigen vaderland en voelen zich ook in Nederland niet helemaal thuis. Toch kunnen ze de droom om in Turkije te leven nog steeds niet opgeven.
De Turkse senioren in Alkmaar behoren tot de eerste generatie migranten die naar Nederland kwamen om er te werken. Sommigen van hen kwamen via een ander West-Europees land. Waar ze ook naar toe gingen, ze vertrokken uit Turkije met het idee om een paar jaar in Europa te werken en terug te keren.
Eerst was het welzijn van het gezin één van de belangrijkste factoren om te migreren. Vervolgens werd het een factor om langer te blijven en tot gezinshereniging over te gaan. Tegenwoordig zijn de (klein-) kinderen een reden om voorgoed in Nederland te blijven en de terugkeer af te stellen.
Gezinshereniging betekende niet dat de migranten van plan waren om voorgoed in Nederland te blijven. Zij stelden hun terugkeer alleen maar uit. De meeste migranten waren van plan om terug te keren als de kinderen oud genoeg waren om naar school te gaan. Ze wilden dat hun kinderen opgeleid werden in Turkije. Kinderen werden in de meeste gevallen alleen teruggestuurd naar familie in Turkije omdat vader (en moeder) in Nederland bleven om te werken. Terugkeer was voor de migranten geen makkelijke beslissing. De tijdelijke migratie sloeg zodoende om in permanente migratie. Met de komst van de gezinnen veranderde het straatbeeld in Alkmaar. Er ontstond een Turkse gemeenschap met eigen winkeltjes, moskeeën, cafés en dergelijke.